Het zal ruim een jaar geleden zijn geweest dat ik in het donkerte van de avond op de fiets door Schijndel probeerde te komen. Dat valt om de dooie dood niet mee! Als een gefrustreerde muis in een te kleine kooi, probeerde ik het dorp uit te komen. Dat gaat dus niet. Schijndel is een vesting met onneembare muren, wallen, grachten en torens. Pardon? is het dan geen dorp van lange linten en daartussen nieuwbouwwijken en bedrijventerreinen? Jawel, dat is het letterlijk en hoe. Maar figuurlijk hebben de gemeentelijke en provinciale overheid het dorp in enkele decennia omgetoverd in een vesting door ruim baan te geven aan de zogenaamde structuurweg. Nou, structuur brengt het zeker, op het autistische af. Is het kenmerk van een dorp de informele relatie tussen binnen- en buitengebied, tussen bebouwing en landschap, zo is Schijndel met de rug volledig naar het landschap toegekeerd. Achter de laatste huizen en hun tuinen ligt de geluidswal met daarachter de rond- of structuurweg. Een begrijpelijke ingreep als je weet dat de weg met het jaar drukker wordt. Minder begrijpelijk is de totale ruimtelijke isolatie tussen binnen en buiten. De structuurweg laat alleen autoverkeer toe. Fietsers en wandelaars zijn uitgesloten en mogen slechts op een paar spaarzame en volstrekt onduidelijke plekken de bebouwde kom verlaten. Ik ken dit... van de stad. Zie daar. Schijndel wordt een stad of is een stad. Deze nare vestingbouw, het is niet eens sociaal-maatschappelijk gepland of esthetisch waardevol ingericht, rukt steeds verder op. Erp, Boekel, Gemert. Toekomstige vestingen gloren aan de horizon. Hoog tijd de term 'bebouwde kom', te vervangen door 'vissenkom'.
